گیربکس اتوماتیک CVT

گیربکس سی وی تی چیست و چگونه کار می‌کند؟

اگر به ماشین‌های گیربکس اتوماتیک توجه داشته باشید، حتماً اسم گیربکس CVT هم به گوش‌تان خورده است. در این مقاله سعی می‌کنیم شما را بیشتر با این نوع گیربکس و نحوه عملکرد آن آشنا کنیم.

گیربکس CVT یا Continuously Variable Transmission، یک نوع گیربکس اتوماتیک تک سرعته است. این نوع گیربکس در انواع مختلفی از خودروها مورد استفاده قرار می‌گیرد ولی ممکن است آن را بیشتر در خودروهای کوچک دیده باشید. اندازه جمع و جور و سادگی ساختار این گیربکس به معنای این است که استفاده از آن در خودروهای کوچک در مقایسه با گیربکس‌های اتوماتیک متعارف، مقرون به صرفه‌تر است. خودروسازانی که در حال حاضر از گیربکس CVT در محصولات‌شان استفاده می‌کنند عبارتند از: تویوتا، نیسان و هوندا. علاوه بر این، گیربکس اتوماتیک مولتی‌ترونیک که کمپانی آئودی از آن استفاده می‌کند نیز نوعی گیربکس CVT است.

گیربکس CVT از بسیاری جهات شبیه یک گیربکس معمولی است. البته در خودروهای مجهز به این گیربکس پدال کلاچ وجود ندارد و در مقایسه با خودروهای گیربکس دستی قیمت بالاتری دارند. البته اگر بخواهیم خودروهای گیربکس دستی را با خودروهای مجهز به گیربکس CVT مقایسه کنیم، باید گفت خودروهای گیربکس دستی مصرف سوخت کمتری خواهند داشت ولی میزان مصرف گیربکس CVT با مصرف گیربکس اتوماتیک معمولی تفاوت چندانی ندارد.

بهتر است بدانید گیربکس CVT و انواع و اقسام آن از ابتدای تولید خودرو مورد استفاده قرار می‌گرفته‌اند ولی گیربکس واریوماتیک (Variomatic) نخستین بار توسط کمپانی آلمانی DAF  در دهه ۵۰ میلادی به بازار معرفی شد. گیربکس واریوماتیک ساخت DAF، زمینه را برای ساخت گیربکس‌های CVT فراهم کرد که امروزه به صورت گسترده‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرند.

گیربکس CVT ساختار نسبتاً ساده‌ای دارد و از دو پولی مخروطی شکل و یک تسمه V شکل تشکیل شده است که آن‌ها را به هم متصل می‌کند. یکی از پولی‌ها به موتور وصل است و پولی دیگر به چرخ‌ها. وقتی راننده پدال گاز را می‌فشارد، دور موتور بالا می‌رود و یکی از پولی‌های مخروطی شکل متناسب با میزان نیروی خواسته شده می‌چرخد. به این ترتیب تسمه متحرک پولی دیگر نیز متناسب با آن سرعت تنظیم و میزان شتابگیری خودرو را تعیین می‌کند.

از آن‌جایی که هر دو مخروط به طور مستقل حرکت می‌کنند، بر خلاف گیربکس‌های دستی یا گیربکس‌های اتوماتیک معمولی، هیچ ضریب دنده‌ای وجود ندارد، پس می‌توان گفت یک گیربکس CVT یک گیربکس تک سرعته است که ضریب دنده‌ آن نامحدود است. شاید به همین خاطر است که خودروهای مجهز به گیربکس CVT همیشه دور موتور بالایی دارند، چون دور موتور ارتباطی با دور چرخ‌ها ندارد.

گیربکس‌های CVT اولیه‌ای که در کمپانی DAF تولید می‌شد با بالا رفتن دور موتور صدای زوزه مانندی داشتند ولی گیربکس‌های امروزی سرو صدای کمتری دارند تا آسایش سرنشینان فراهم بشود. یکی دیگر از تغییراتی که روی گیربکس‌های DAF صورت گرفته این است که در گذشته خودروهای مجهز به آن چرخ‌دنده عقب نداشتند چون خود گیربکس می‌توانست به راحتی به صورت معکوس کار کند و خودروهای مجهز به آن در تئوری، هنگام حرکت به جلو و عقب سرعت یکسانی داشتند.

گیربکس اتوماتیک CVT

با این حال، تکنولوژی پیشرفت کرد، به گونه‌ای که یک گیربکس CVT امروزی گزینه مناسبی است، هم از لحاظ لذت سواری و هم از لحاظ مصرف کم. کمپانی نیسان نوعی گیربکس CVT موسوم به گیربکس اکسترونیک تولید کرده است که با تعویض چرخ‌دنده‌ها در میزان انتقال نیرو تغییراتی به وجود می‌آورد و بیشتر شبیه به یک گیربکس اتوماتیک معمولی به نظر می‌رسد. سیستم انتقال نیروی HSD ساخت تویوتا که در تویوتا پریوس و لکسوس IS 300h مورد استفاده قرار می‌گیرد نیز از گیربکس CVT به عنوان بخشی از سیستم هیبریدی استفاده می‌کند. این گیربکس نیروی موتور را به دو بخش ارسال می‌کند به ترتیبی که موتور یا چرخ‌ها را می‌چرخاند و یا باتری را شارژ می‌کند.

یک گیربکس CVT اجزاء متحرک زیادی ندارد و شاید به همین خاطر قابل اعتماد باشد. خودروهای مجهز به این نوع گیربکس نیز معمولاً تحت فشار کمتری هستند. توجه داشته باشید مادامی که از روغن مناسب برای روان کردن گیربکس استفاده کنید و برنامه منظمی برای تعمیر و چک کردن آن داشته باشید، گیربکس CVT نیز به اندازه یک گیربکس دستی یا گیربکس اتوماتیک معمولی قابل اعتماد است. تنها مشکلی که وجود دارد این است که تسمه بین دو پولی ممکن است فرسوده بشود. در این صورت دور موتور بالا می‌رود و خودرو نمی‌تواند مانند حالت عادی شتاب بگیرد.

منبع :http://asanbar.ir

همیشه به یاد داشته باشید که داشتن یک ماشین اتوماتیک سالم نیازمند رسیدگی مداوم است پس:

• حتما به علایمی مثل تقه زدن گیربکس، زوزه کشیدن جعبه دنده، گاز هرز خوردن و … ماشین توجه داشته باشید و هرگونه تغییر در صدا و سرعت و تعویض دنده و دور موتور را جدی بگیرید چرا که ادامه رانندگی با گیربکس معیوب قطعا موجب آسیب بیش‌تری به گیربکس و در نتیجه تحمیل هزینه‌های بسیار بالا برای شما می‌شود. پس در اولین فرصت  در صورت دیدن علایم مشکل در گیربکس اتوماتیک خود به تعمیرکار ماهر مراجعه کنید.
• در فواصل توصیه شده حتما نسبت به تعویض روغن گیربکس اقدام کنید و در صورت کم شدن سطح روغن و نشتی روغن گیربکس خود، حتما به دنبال علت نشتی روغن باشید.
• سعی کنید تا ملاحظات مربوط به رانندگی با گیربکس اتوماتیک را رعایت کنید که می‌توانید در مقلات سایت با آنها آشنا شوید.