تاثیر افزایش قیمت سوخت بر قیمت خودرو

خروج خودروهای قدیمی از خط‌تولید یکی از بحث‌های قدیمی در صنعت خودرو کشور است. بعد از پیکان که سال‌ها در خط‌تولید ایران‌خودرو تولید می‌شد و در نهایت برای همیشه از رده خارج شد، به نظر می‌رسید کار بقیه خودروها برای از رده خارج شدن آسان‌تر باشد. اما پس از بیست سال تولید پراید و پژو405 بازهم از رده خارج‌شدن این خودروها محل بحث است و به‌رغم این‌که رسما از خروج این خودروها صحبت می‌شود، اما باز هم اظهارات ضدونقیضی در مورد ادامه تولید این دو خودرو وجود دارد.

بحث از ادامه تولید وانت‌های پراید یا پژوهای تاکسی یا حتی ادامه تولید به‌منظور صادرات مطرح شده است. همه این‌ها در کنار مساله ارتقای پلت‌فرم این دو خودرو که به عقیده بسیاری از کارشناسان محال است، باعث می‌شود چندان نتوان به خروج این دو خودرو از خط تولید آبی و نارنجی‌پوشان جاده مخصوص امیدوار بود. اما نکته بسیار مهم، بحث ارتقای محصولات ایرانی با از رده خارج شدن خودروهایی مانند پراید و پژو405 است.

بسیاری معتقدند با خروج این دو خودرو عملا راه برای تسریع در تغییر محصولات و عرضه محصولات جدید باز خواهد شد. نکته‌ای که در این بحث می‌تواند مانع خودروسازان شود، بحث پایین‌بودن تیراژ در خودروسازی‌ها و ی آن‌ها برای افزایش بیشتر تولید است. در همین زمینه با ابوالفضل خلخالی، کارشناس صنعت خودرو به گفت‌وگو پرداختیم.

چرا تغییر قیمت بنزین بر بازار خودرو تاثیرگذاشته است؟

تغییر قیمت بنزین به‌صورت شوک بر بازار وارد شد که می‌تواند بر تمام بخش‌های بازار تاثیر بگذارد. اما این شوک به‌مرور در بازار دفع می‌شود. چراکه عوامل اقتصادی دیگر بسیار تاثیرگذارتر از قیمت بنزین است و البته ما تغییری در آن نمی‌بینیم. مانند بحث عرضه و تقاضا که مهم‌ترین عامل تغییر نرخ خودرو است. بنابراین افزایش قیمتی که در بازار به صورت لحظه‌ای وجود دارد چندان قابل‌اعتماد نیست و قیمت‌ها دوباره کاهش خواهند یافت.

 به‌نظر شما بهای بنزین در قیمت تمام‌شده خودرو تاثیرگذار نیست؟

قطعا نرخ بنزین در قیمت تمام‌شده خودروها تاثیرگذار خواهد بود، اما نه با این سرعت. بلکه حداقل 6 ماه تا یک‌سال زمان لازم است تا تاثیر خود را بر قیمت خودرو بگذارد. پس از 6ماه تا یک‌سال آینده تاثیر نرخ بنزین بر خودروها قابل مشاهده خواهد بود. اما تغییرات لحظه‌ای فقط در اثر شوک است و احتمالا در بازار دفع خواهد شد.

 بر این اساس آیا قیمت خودرو برای سال آینده افزایشی خواهد بود؟

باتوجه به افزایش نرخ بنزین ما شاهد افزایش قیمت در زنجیره تامین خواهیم بود. یعنی قطعات و مجموعه‌ها قیمت‌هایشان افزایش پیدا خواهد کرد و ممکن است باتوجه به فشارهای دولت بر خودروساز که درواقع حلقه پایانی این زنجیره است، افزایش قیمتی رخ ندهد، اما این انتظار وجود دارد قیمت قطعات و مجموعه‌ها افزایش پیدا کند.

 طی هفته‌های اخیر بحث خروج پراید و پژو405 از خط تولید مطرح شد. همین مساله باعث شد قیمت‌ها در بازار افزایش پیدا کند. علت این‌که قیمت خودرو با خبر عدم تولید آن افزایش پیدا می‌کند، چیست؟

علت اصلی، بحث عرضه آن است. وقتی عرضه یک خودرو کم می‌شود، قیمت آن هم افزایش پیدا می‌کند. اما خودروسازان باید محصولات جایگزین را ارائه کرده و با آن محصولات، جای خالی خودروهایی را که قرار است از رده خارج شوند، پر کنند.

 ظاهرا قرار نیست این دو خودرو از رده خارج شوند، بلکه پلت‌فرم آن‌ها ارتقا پیدا می‌کند. اگر پلت‌فرم این خودروها قابل ارتقا باشد، چرا زودتر این اقدام انجام نشده است؟

آنچه ما از سایپا می‌دانیم این است که محصولات ایکس‌100 به‌طور کلی کنار گذاشته می‌شوند. اما ممکن است تولید برخی محصولات مانند وانت پراید ادامه پیدا کند.

 چرا کنار گذاشتن این خودرو پرفروش و پیدا کردن جایگزین برای آن‌ها تا این حد سخت است؟

نکته‌ای که در این خصوص اهمیت دارد و باید با نگاهی واقع‌بینانه به آن نگریست، این مساله است که پراید از سوی شرکت کیا و 405 نیز از سوی شرکت پژو طراحی شده و از این نظر دارای انسجام طراحی هستند. اما محصولات ایرانی که به‌عنوان جایگزین مطرح می‌شوند، دارای انسجام طراحی نیستند.

با این‌حال به‌عنوان محصولات ایرانی که با وجود همه کم‌وکاست‌ها توسط مهندسان ایرانی طراحی و تولید شده‌اند و به فروش می‌رسند، بسیار ارزشمند هستند. ما هیچ محصول دیگری مانند خودرو  را که در اختیار همه مردم قرار بگیرند و اتفاقا ایرانی هم باشد، نداریم. می‌توانیم محصولاتی مانند تیبا را به‌عنوان شروع در نظر بگیریم تا به نقطه دیگری برسیم. یعنی محصولاتی توسط خودروسازان تولید شوند که از انسجام لازم مدنظر برخوردار باشد.  

خودروسازان ما باید فرآیند توسعه محصول را جدی بگیرند، سالانه محصول جدید توسعه بدهند و زیرساخت‌ها را به‌وجود بیاورند. توسعه محصولات جدید باعث می‌شود مجموعه خودروسازی‌های ما در این زمینه محک بخورند و پیشرفت و توسعه در این شرکت‌ها به‌وجود بیاید.

 آیا خروج این دو خودرو قدیمی از خط‌تولید باعث می‌شود خودروسازان به طراحی و عرضه خودروهای جدید در بازار سرعت بدهند؟ آیا به‌طور کلی تاثیری بر ارتقای صنعت خودرو کشورمان دارد؟

قاعدتا خودروساز باید به صورت طبیعی به این سمت برود محصولات جدید را طراحی و عرضه کند. هیچ فرد، نهاد یا دولتی به شرکت‌های کیا، هیوندای، رنو و پژو و… نمی‌گوید شما حق تولید فلان محصول را ندارید. شرکت‌ها در یک فرایند طبیعی و در یک فضای رقابتی خودروهای قدیمی را از رده خارج کرده و خودروهای جدید را جایگزین می‌کنند.

یعنی برای جلب‌نظر مشتریان بیشتر مجبورند ‌محصولات جدید و باکیفیت ارائه کنند. ما باید آن فضا را به‌وجود بیاوریم و زیرساخت‌ها به‌گونه‌ای باشد که خودروسازان خودشان دست به خروج محصولات قدیمی‌شان بزنند.

تا زمانی که با ابلاغیه و آیین‌نامه این تغییرات انجام شود، چندان نمی‌توانیم امید به حرکات بزرگ داشته باشیم. اما به‌طور کلی این حذف کردن از هیچی بهتر است. یعنی باعث می‌شود ساختار متورم و مریض ما به حرکت دربیاید. اما قطعا نمی‌توان گفت این‌گونه اعمال تغییر، شیوه درستی است. روش صحیح این است یک فضای رقابتی در کشور وجود داشته باشد تا اگر خودروسازان طراحی و عرضه محصول جدید نداشته باشند، این احساس در آن‌ها به وجود بیاید که دارند از صحنه رقابت حذف می‌شوند .

منبع:زومیت