برای شناسایی تفاوت های این دو نوع گیربکس ابتدا باید گیربکس اتوماتیک را تعریف و ارزیابی کنیم و ویژگی های آن را بشناسیم.
گیربکس اتوماتیک باعث می شود که موتور در محدوده سرعت کم خود کار کند تا محدوده سرعت بیشتری تولید نماید. این نوع گیربکس نیازی به تعویض دنده دستی ندارد.
کنترل هیدرولیک اجزای سیستم را برای تنظیم مایع انتقال ترکیب می کند. بنابراین کنترل هیدرولیک وظیفه تولید فشار را بر عهده دارد. در حالت ایده آل، کنترل هیدرولیک به تعویض دنده اتوماتیک کمک می کند.
مبدل گشتاور قطعه ای است که نیروی موتور را منتقل می نماید. پمپ روغن فشار سیال لازم برای سیستم هیدرولیک را به گردش در می آورد. چرخ دنده سیاره ای دو ورودی و یک خروجی دارد. چرخ دنده سیاره ای ممکن است باعث کاهش دنده شود. بدنه سوپاپ انتخاب دنده و زمان تعویض دنده را کنترل می کند.
در حالی که گیربکس اتوماتیک از دنده برای سرعت استفاده می کند، جعبه CVT مبتنی بر استفاده از قرقره ها (شبیه به دو مخروط در موقعیت های مخالف) است که توسط یک زنجیر یا تسمه لاستیکی بسیار مقاوم به هم متصل شده اند و سرعت خودرو را به طور مداوم افزایش می دهند.
CVT مخفف گیربکس متغیر پیوسته است که با گیربکس اتوماتیک معمولی تفاوت هایی دارد. یک گیربکس اتوماتیک استاندارد دارای یک سری دنده پیچیده است که نیرو را از موتور به چرخ ها منتقل می کند. اما CVT هیچ دنده ای ندارد.
انواع مختلفی از CVT وجود دارد، اما ما به ابتدایی ترین آن ها می پردازیم. گیربکس های دستی و اتوماتیک استاندارد دارای تعداد دنده ثابت هستند ولی CVT هیچ دنده ای ندارد. در عوض، CVT یک سیستم با دو قرقره است. یکی به موتور و دیگری به چرخ ها با یک تسمه انعطاف پذیر که آن ها را به هم متصل می کند. عرض قرقره ها بسته به توان مورد نیاز متفاوت است.
به این ترتیب موتور بدون توجه به سرعت با راندمان بهینه عمل می کند. همچنین می شنوید که CVT در مقایسه با سایر انواع گیربکس، راندمان سوخت بیشتر و سواری نرم تری ارائه می دهد.
CVT چگونه کار می کند؟
گیربکس CVT را می توان نوعی گیربکس اتوماتیک دانست زیرا راننده برای تعویض دنده نیازی به جابجایی دنده ها ندارد. اما این نکته را فراموش نکنید که گیربکس CVT و گیربکس اتوماتیک تفاوت هایی با هم دارند.
گیربکس های اتوماتیک دستی دنده هایی دارند که از قبل تعیین شده اند اما گیربکس CVT اینگونه نیست. جالب است بدانید CVT با توجه به شرایط و سبک رانندگی شما از ضرایب دنده ای استفاده می نماید. عمدتا CVT را بدون دنده یا تک سرعته می نامند.
گیربکس CVT برای اینکه به انعطاف بالایی برسد از قرقره های مخروطی شکل و تسمه استفاده می کند. به عبارت دیگر این تنظیم شباهت زیادی به عملکرد زنجیر چرخ دوچرخه دارد.
یک مخروط به شفت خروجی وصل می باشد و مخروط دیگری نیرو را به محور و چرخ های محرک انتقال می دهد. با توجه به نسبت دنده ها قرقره دور یا نزدیک می شود. این امر سبب می شود تا تسمه ای که در کنار مخروط ها قرار دارد، به سوی پایین یا بالا حرکت نماید. این حرکت ها می توانند سبب کاهش یا افزایش قطر تسمه و زنجیر شوند. به عبارت دیگر نسبت انتقال با توجه به توان مورد نیاز تغییر پیدا می کند. این تغییرات مطابق با حرکت خودرو رخ می دهد.
بیشتر بخوانید: علائم خرابی ساعت گیربکس
مزایای گیربکس CVT
CVT ها به دلیل مزایای مختلفی که ارائه می دهند، به طور فزاینده ای توسط خودروسازان مورد استفاده قرار می گیرند:
- مصرف سوخت کمتر: CVT ها کارآمدتر از گیربکس های اتوماتیک استاندارد هستند و معمولاً در پیشرانه های هیبریدی و اتومبیل های کوچکتر استفاده می شوند.
- شتاب پاسخگو به دلیل ویژگی‌های متغیر آن: یک CVT به طور کلی می‌تواند نسبت دنده مناسب را بسیار سریع‌تر از یک گیربکس اتوماتیک در تقریباً همه سرعت‌ها، از خارج از خط گرفته تا عبور در بزرگراه، پیدا کند.
- شخصیت رانندگی روان تر: عدم وجود نقاط تعویض سخت به این معنی است که یک CVT عملکرد ثابت تری را در سراسر باند دور موتور ارائه می دهد. همانطور که در گیربکس های اتوماتیک و دستی تجربه می شود، هیچ کاهش شدید یا تاخیر در شتاب وجود ندارد.
در حالی که CVT ها مزایای واضحی را برای دارندگان خودروهای خاص ارائه می دهند، اما برای همه مناسب نیستند.
علائم خرابی CVT:
- مکث کوتاه یا تکان خوردن
- سر خوردن: خودرو در طول یک شتاب به طور لحظه ای قدرت خود را از دست می دهد.
- نوسانات در دور موتور: جابجایی های نامناسب در باند دور هنگام رانندگی با سرعت ثابت.
- صدای بلند غیرمعمول
کدام یک را بخرم گیربکس CVT یا گیربکس اتوماتیک؟
وقتی صحبت از انتخاب بین گیربکس CVT و گیربکس اتوماتیک می شود، همه چیز به شما بستگی دارد. باید مزایا و معایب هر کدام را بسنجید و ببینید کدام یک برای شما مناسب تر است.
به لطف قرقره ها و تسمه برای عملکرد مناسب به جای مراحل دنده ثابت، صاحبان خودرو می توانند از تجربه ای روان در حین رانندگی لذت ببرند. گیربکس CVT در مصرف سوخت کارآمد است. با این حال، تعمیر و نگهداری آن گران است زیرا مایع انتقال به طور مکرر تعویض می شود.
گیربکس اتوماتیک مطابقت کاملاً مشخصی بین سرعت خودرو و موتور دارد. عیب این گیربکس مصرف سوخت بیشتر برای عملکرد بهتر است.
بیشتر بخوانید: تعویض روغن گیربکس اتوماتیک
ما در تعمیرگاه هادیلو این خودروها را تعمیر میکنیم:
- توصیه می شود هر 10 هزار کیلومتر مسافتی را که پشت سر می گذارید، چکاپ را انجام دهید.
- هر از چند گاهی سطح روغن موتور را چک کنید.
- برای اینکه روی مکانیسم CVT تاثیری نداشته باشید، قبل از حرکت به عقب، باید خودرو را در حالت توقف کامل قرار دهید.
کم سوخت بودن CVT به دلیل پایین بودن وزن آن می باشد زیرا اجزای آن بسیار ساده می باشند.
زیرا این مدل گیربکس هیچ چرخ دنده ای ندارد و به صورت یکنواخت عمل می کند.
گیربکس‌های CVT ساده‌تر و سازگارتر از گیربکس‌های سنتی هستند و مصرف سوخت قابل‌توجهی و عملکرد یکپارچه را در شرایط مختلف رانندگی ارائه می‌کنند.
