روغن مناسب گیربکس
انواع روغن گیربکس اتوماتیک
انواع روغن گیربکس اتوماتیک
روغن گیربکس یکی از روغنهای مختلف بکار رفته در خودرو است که نقش مهمی در تامین سلامت دندهها و دیفرانسیل دارد. این روغن مانند سایر روغنهای موجود در خودرو نیاز به تعویض مرتب دارد و در صورتی که از زمان تعویض آن مدت زیادی گذشته باشد، ممکن است باعث ایجاد مشکل در قسمت جعبه دنده و دیفرانسیل خودرو شود.
در این بخش قصد داریم بحث خود را در مورد انواع روغن گیربکس و واسکازین را برای خودروهای مختلف، قرار دهیم.

تفاوت روغن گیربکس دندهای با روغن گیربکس اتوماتیک
روغن های گیربکس معمولا در دو دسته بندی متفاوت جای می گیرند. دسته اول مربوط به خودروهای دنده اتوماتیک می باشد که معمولا با نام روغن گیربکس شناخته شده و علامت آن ها با ATF نمایش داده می شود. دسته دوم نیز مربوط به خودروهای دنده دستی می باشد که بیشتر با نام روغن واسکازین شناخته شده و با علامت MTF مشخص می شود.
معمولا روغنهای گیربکس اتوماتیک از گرانروی کمتری برخوردار بوده و رقیقتر میباشند که این به خاطر تفاوت قرارگیری چرخ دندهها و نحوه جایگیری آنها در جعبه دنده اتوماتیک میباشد. اما روغن واسکازین دستی، معمولا غلیظتر بوده و حاوی ترکیبات متفاوتی میباشد که برای دندههای دستی مناسبتر است. بنابراین هیچگاه نباید روغن گیربکس دستی را به جای اتوماتیک به کار برد و یا برعکس.

انواع روغن گیربکس اتوماتیک
برای خودروهای با دنده اتوماتیک، روغن گیربکس آنها باید بر اساس آنچه که کارخانه در دفترچه راهنمای خودرو عنوان کرده است، تهیه شود. بر این اساس اگر از روغنی متفاوت از آنچه که کارخانه عنوان کرده است، استفاده کنید ممکن است به قطعات داخلی گیربکس صدمات جدی وارد آید. انواع روغن گیربکس اتوماتیک بر اساس استاندارهای مختلفی ارائه میگردد که خود کارخانه ذکر کرده است.
انواع روغن گیربکس در خودروهای دنده دستی و دنده اتومات متفاوت است. در ادامه تعدادی از مهمترین استانداردهای روغن گیربکس اتوماتیک آورده شده است که با توجه به نوع خودرو و آنچه در دفترچه راهنمای خودرو آمده است، باید یکی از این روغنها را استفاده نمود.
نوع خودرو | استاندارد روغن گیربگس |
نیسان ماکسیما | ATF MATIC D |
پژو ۲۰۶ و مگان | ATF 4HP20 |
هیوندای جنسیس | ATF 9638 |
رنو لیفان نیسان میتسوبیشی | ATF CVT |
برلیانس رنو تویوتا موسو | ATF DEXRON III |
هوندا سیویک | ATF DW-1 |
مزدا ۶ | ATF FZ |
ام جی، تویوتا، سوزوکی | ATF JWS-3309 |
هیوندای جنسیس | ATF M1375 |
مزدا | ATF M-III |
مزدا | ATF M-V |
کیا سورنتو | ATF RED-1K |
ام وی ام ، برلیانس ، جک ، کیا ، هیوندای ،میتسوبیشی | ATF SP III |
ام وی ام، کیا، هیوندای | ATF SP IV |
تویوتا فوررانر | ATF T−IV |
تویوتا و لکسوس | ATF WS |
ولوو | AW-1 |
ام جی GS | DEXRON DCT fluid |
جک S5 اتوماتیک | FFL-2 |
هوندا | HCF-2 |
کیا موهاوی | M1375.4 |

انواع روغن گیربکس دندهای
انواع روغن گیربکس دستی یا همان واسکازین بر اساس مقدار گرانروی و سطح کیفیت دستهبندی میشوند. مقدار گرانروی یا ویسکوزیته بر اساس شاخص SAE و سطح کیفیت بر اساس API درجهبندی میشود. برای انتخاب بهترین روغن واسکازین مناسب خودروی خود، بهتر است قبل از خرید ابتدا به دفترچه راهنمای خودروی خود مراجعه کنید تا مناسبتترین نوع روغن گیربکس را برای خودروی خود بیابید.
به عنوان نمونه، اکثر روغنهای گیربکس مناسب خودروهای دستی موجود در ایران، میزان SAE بین ۷۵w-90 را داشته و سطح کیفیت آنها معمولا GL4 یا GL5 ارزیابی میشود. به این ترتیب میتوان بر اساس جدول زیر انواع روغن گیربکس مناسب خودروی خود را بیابید:
نوع خودرو | روغن گیربکس |
کیا سراتو | ۷۵W-80 GL4 |
دنا، سمند، پژو، رنو ال ۹۰، پراید، زانتیا | ۷۵W-80 GL5 |
ام جی، ام وی ام، برلیانس، تویوتا، جک، رنو، تیبا، ریو، لیفان، مزدا، ماکسیما، میتسوبیشی | ۷۵W-90 GL5 |
آریسان، کیزاشی، لیفان | ۸۰W-90 GL5 |
برلیانس | ۸۵W-90 GL4 |
آیا خودمان میتوانیم روغن گیربکس را عوض کنیم؟
این نکته را در نظر داشته باشید که عملکرد گیربکس در عملکرد کل خودرو بسیار تاثیرگذار است پس توصیه ما این است که حتما این کار را به یک تعمیرکار ماهر بسپارید. چرا که تعمیرکار ماهر اندازه و برند مناسب گیربکس اتوماتیک شما را بهتر تشخیص میدهد.
تعویض روغن گیربکس به صورت دستی بهتر است یا با دستگاههای تمام اتوماتیک؟
تعویض روغن گیربکس به روش دستی که معمولا رایجتر است دارای ایراداتی است که از جمله میتوان به این اشاره کرد که در تعویض دستی گاها در برخی خودروها امکان خارج کردن تمام روغن کهنه وجود ندارد و همیشه مقداری از روغن سوخته داخل گیربکس میماند. ولی دستگاههای تمام اتوماتیک تمام روغن کهنه و سوخته را از گیربکس خارج کرده و روغن سالم را جایگزین آن میکنند. تعمیرگاه هادیلو نیز دارای دستگاه تمام اتوماتیک تعویض روغن گیربکس اتوماتیک میباشد.
آیا روغن گیربکس دستی با روغن گیربکس اتوماتیک فرق دارد؟
بله روغن این دو نوع گیربکس با هم فرق بسیار دارد. شاید سادهترین پاسخ به این سوال این باشد که روغن دنده (واسکازین) مخصوص خودروهایی با گیربکس دستی و روغن گیربکس مخصوص خودروهایی با گیربکس اتوماتیک است. پس دقت کنید که روغن مصرفی این گیربکسها با هم تفاوت بسیاری دارند. حتما روغن مناسب گیربکس خودروی خود را استفاده کنید.
چند لیتر برای تعویض روغن گیربکس نیاز است؟
مقدار روغن گیربکس برای تعویض، بستگی به مدل هر خودرو دارد و ممکن است بین 6 لیتر روغن تا 9 لیتر روغن جدید برای تعویض بسته به مدل خودرو نیاز باشد. البته به این نکته توجه کنید که گاهی در برخی خودروها اگر تعویض روغن به صورت دستی انجام شود، چون امکان خالی کردن تمام روغن کهنه از گیربکس وجود ندارد و همیشه مقداری از روغن کهنه داخل گیربکس باقی میماند پس ممکن است روغن کمتری را برای تعویض (در مقایسه با زمانی که روغن را با دستگاه تمام اتوماتیک عوض میکنیم) نیاز داشته باشد. چون در تعویض روغن با دستگاه تعویض تمام اتوماتیک، کاملا روغن کهنه از گیربکس خارج میشود، روغن سالمی که توسط دستگاه به گیربکس تزریق میشود دقیقا معادل گنجایش واقعی گیربکس است و به همین خاطر ما به شما تعویض روغن گیربکس با دستگاه تمام اتوماتیک را توصیه میکنیم.
هزینه و قیمت تعویض روغن گیربکس اتوماتیک و دندهای چقدر است؟ و چقدر تعویض روغن گیربکس زمان میبرد؟
اجرت تعویض روغن گیربکس اتوماتیک با دستگاه تمام اتوماتیک برای تمامی خودروها در تعمیرگاه هادیلو ۱۵۰ الی ۲۰۰ هزار تومان است (در سال 1400) .
قیمت هر لیتر روغن گیربکس اتوماتیک هم بسته به برند ایرانی و یا خارجی و نوع روغن برای هر ماشین متفاوت است که تقریبا از لیتری 75 هزار تومان تا لیتری 250 هزار تومان در بازار موجود است(در سال 1400).
همیشه به یاد داشته باشید که داشتن یک ماشین اتوماتیک سالم نیازمند رسیدگی مداوم است پس:
- حتما به علایمی مثل تقه زدن گیربکس، زوزه کشیدن جعبه دنده، گاز هرز خوردن و … ماشین توجه داشته باشید و هرگونه تغییر در صدا و سرعت و تعویض دنده و دور موتور را جدی بگیرید چرا که ادامه رانندگی با گیربکس معیوب قطعا موجب آسیب بیشتری به گیربکس و در نتیجه تحمیل هزینههای بسیار بالا برای شما میشود. پس در اولین فرصت در صورت دیدن علایم مشکل در گیربکس اتوماتیک خود به تعمیرکار ماهر مراجعه کنید.
- در فواصل توصیه شده حتما نسبت به تعویض روغن گیربکس اقدام کنید و در صورت کم شدن سطح روغن و نشتی روغن گیربکس خود، حتما به دنبال علت نشتی روغن باشید.
- سعی کنید تا ملاحظات مربوط به رانندگی با گیربکس اتوماتیک را رعایت کنید که میتوانید در مقلات سایت با آنها آشنا شوید.